Deszczówka nie nadaje się do picia – nawet z Antarktydy. Winę ponosi za to człowiek

Przez wiele lat panowało przekonanie, że deszczówka jest zdatna do picia. Obecnie jest ono nieaktualne. Naukowcy alarmują, że woda deszczowa praktycznie na całym świecie nie nadaje się do spożywania. Powodem są zawarte w niej “wieczne chemikalia”.
Deszczówka z całego świata nie nadaje się do picia /Fot. Pixabay

Deszczówka z całego świata nie nadaje się do picia /Fot. Pixabay

Związki per- i polifluoroalkilowe (PFAS) to duża rodzina substancji chemicznych stworzonych przez człowieka. Zawierają one wiązania węgiel-fluor, jedne z najsilniejszych spotykanych w chemii organicznej. Są one wyjątkowo trwałe, nie rozkładają się samoistnie w środowisku, dlatego są powszechnie nazywane “wiecznymi chemikaliami”.

Czytaj też: DDT i PCB w tkankach płodów. Zabronione od dekad “wieczne chemikalia” wciąż krążą w środowisku

PFAS często zanieczyszczają wody gruntowe, wody powierzchniowe i gleby. Oczyszczanie skażonych obszarów jest skomplikowane i kosztowne. PFAS są obecne także w artykułach gospodarstwa domowego, elektronice, kosmetykach i naczyniach kuchennych. Teraz okazało się, że także w deszczówce.

Deszczówka skażona

Zespół uczonych z Uniwersytetu Sztokholmskiego przebadał wodę deszczową z całego świata i znalazł PFAS praktycznie we wszystkich próbkach, nawet z Antarktydy. Obecnie panuje przekonanie, że nie ma miejsca, w którym można by deszczówkę pić bezpiecznie.

Prof. Ian Cousins z Uniwersytetu Sztokholmskiego mówi:

W ciągu ostatnich 20 lat nastąpił zdumiewający spadek wartości wytycznych dla PFAS w wodzie pitnej.

Szczególnie niepokojące były wytyczne dla jednej z PFAS – kwasu perfluorooktanowego (PFOA) – który ma wykazane działanie rakotwórcze. Bazując na najnowszych wytycznych dotyczących zawartości PFOA w wodzie pitnej, deszczówka na całym terenie USA zostałaby uznana za niezdatną do spożycia.

Prof. Ian Cousins dodaje:

W oparciu o najnowsze wytyczne USA dotyczące PFOA w wodzie pitnej, deszczówka wszędzie zostałaby oceniona jako niezdatna do spożycia. Chociaż w świecie przemysłowym nieczęsto z niej korzystamy, panuje przekonanie, że jest ona bezpieczna do picia i zasila wiele istniejących źródeł wody pitnej.

PFAS są niebezpieczne i powszechne

Ryzyko zdrowotne związane z ekspozycją na “wieczne chemikalia” zostało w ubiegłych latach szeroko zbadane. Naukowcy wykazali, że PFAS mogą powodować problemy z płodnością, zwiększonym ryzykiem wystąpienia nowotworów i opóźnionym rozwojem u dzieci. Wciąż jednak wielu kwestionuje te ustalenia.

Czytaj też: Owadom szkodzi zanieczyszczenie powietrza: przestają wyczuwać rośliny

Dr Jane Muncke, dyrektor zarządzający Food Packing Foundation w Zurychu, mówi:

Nie może być tak, że kilka osób odnosi korzyści ekonomiczne, jednocześnie zanieczyszczając wodę pitną dla milionów innych osób i powodując poważne problemy zdrowotne. Ogromne kwoty, które będą kosztować redukcję PFAS w wodzie pitnej do poziomów, które są bezpieczne, w oparciu o obecny stan wiedzy.

Pewne jest jedno – niezależnie od tego, co często widujemy w filmach – deszczówka obecnie nie nadaje się do picia. Może kiedyś to się zmieni, ale do tego potrzebne jest podjęcie stosownych działań.